قانون حق نشر هزاره دیجیتال ایالات متحده

قانون حق نشر هزاره دیجیتال (DMCA) یک قانون ایالات متحده است که در سال 1998 توسط کنگره آمریکا تصویب شد. این قانون حقوق مالکیت فکری را در دنیای دیجیتال تنظیم می‌کند و شامل چهار بخش اصلی است:

بخش اول شامل مفاد عمومی DMCA است که شامل تعریف تقلب در فعالیت‌های دیجیتالی، محدودیت‌های مربوط به توزیع ابزارهایی که به منظور تقلب در فعالیت‌های دیجیتالی استفاده می‌شوند، و تعیین مسئولیت ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) در قبال محتوای مخالف قانون DMCA است.

بخش دوم، که به عنوان بخش ۲۰۱ شناخته می‌شود، شامل مقرراتی است که به ایجاد قوانین جدید برای حفاظت از DRM (Digital Rights Management) می‌پردازد. این بخش محدودیت‌هایی را در قبال برداشت، توزیع و نشر محتوای مورد حمایت DRM اعمال می‌کند و به ایجاد فناوری‌های جدید DRM تشویق می‌کند.

بخش سوم که به عنوان بخش ۲۰۲ شناخته می‌شود، حق استفاده عادلانه (Fair Use) را به عنوان یک استثناء در قبال حقوق مالکیت فکری در محتوای دیجیتال تعریف می‌کند. این بخش به کاربران حق مصرف، توزیع و بازنشر محتوای دیجیتال در شرایط معینی که به عنوان عادلانه در نظر گرفته می‌شود را می‌دهد.

بخش چهارم، که به عنوان بخش ۲۰۳ شناخته می‌شود، به موضوع حفاظت از کپی رایت در محتوای دیجیتال پرداخته و برای جرائم مرتب طرح شده مجازات‌هایی شامل جریمه و زندان برای افرادی که در زمینه تقلب در محتوای دیجیتال، برداشت و یا توزیع محتوایی که حقوق مالکیت فکری دارد، فعالیت می‌کنند، تعریف می‌کند.

همچنین، DMCA شامل بخشی به نام “Notice-and-Takedown” است که به شرکت‌ها و سرویس‌های اینترنتی این امکان را می‌دهد تا از از بین بردن محتوایی که در حال نقض حقوق مالکیت فکری است، بدون نیاز به دادگاه، استفاده کنند. در این روش، صاحب حقوق مالکیت فکری یک اعلامیه (notice) را به شرکت‌های اینترنتی می‌فرستد و درخواست حذف محتوای مورد نظر را از آن‌ها می‌کند.

به طور کلی، DMCA برای حفاظت از حقوق مالکیت فکری در دنیای دیجیتال و تعادل بین حقوق مالکیت فکری و دسترسی عمومی به محتوا طراحی شده است. این قانون همچنین در بسیاری از کشورهای دیگر به عنوان الگویی برای حفاظت از حقوق مالکیت فکری در دنیای دیجیتال استفاده می‌شود

 

DMCA شامل سه بخش اصلی است که شامل موارد زیر می‌شود:

بخش 1201: این بخش مربوط به تکنولوژی های محافظت از حقوق مالکیت فکری مانند DRM است. این بخش به تولیدکنندگان و فروشندگان سیستم‌های محافظت از حقوق مالکیت فکری (DRM) اجازه می‌دهد تا تلاش برای دور زدن این سیستم‌ها را تنظیم کنند.

بخش 512: این بخش به شرکت‌های اینترنتی اجازه می‌دهد تا به عنوان میزبان‌ها برای محتوای کاربران خود باشند. در صورت دریافت شکایتی در مورد نقض حقوق مالکیت فکری، شرکت‌ها می‌توانند از روش “Notice-and-Takedown” استفاده کنند و محتوای مورد شکایت را حذف کنند.

بخش 1202: این بخش مربوط به توزیع و فروش ادواتی است که قصد دور زدن سیستم‌های محافظت از حقوق مالکیت فکری را دارند. برای توزیع یا فروش این ادوات، باید مجوزی از کارکنان وزارتخانه‌ی امور داخلی آمریکا دریافت کرد.

تمامی این بخش‌ها با هدف حفاظت از حقوق مالکیت فکری در دنیای دیجیتال طراحی شده‌اند. با این حال، این قانون نیز در میان گروه‌های مختلف مورد بحث و انتقاد قرار گرفته است و برخی معتقدند که در مواردی به شرکت‌های بزرگ و صاحبان حقوق مالکیت فکری بیشتر کمک می‌کند تا به کاربران و دسترسی به محتوای دیجیتال بهتری اجازه دهد.

بخش 1201 از DMCA، به تولید کنندگان و فروشندگان سیستم‌های محافظت از حقوق مالکیت فکری، مثل DRM، اجازه می‌دهد تا برای دور زدن این سیستم‌ها تلاش کنند. با این حال، بخش 1201 نیز شامل استثنائاتی است که به کاربران اجازه می‌دهد تا از این سیستم‌ها دور بزنند و از محتوای دیجیتال دسترسی پیدا کنند. به عنوان مثال، اگر شخصی یک کتاب الکترونیکی خریداری کند و سیستم DRM این کتاب الکترونیکی را محافظت کند، با استفاده از یک نرم‌افزار دور زدن DRM مانند Calibre، این شخص می‌تواند این کتاب را بر روی دستگاه‌های خود خوانده و با آن کار کند.

بخش 512 از DMCA، به شرکت‌های اینترنتی اجازه می‌دهد تا به عنوان میزبان‌های محتوای کاربران خود باشند. اگر شخصی شکایتی در مورد نقض حقوق مالکیت فکری داشته باشد، می‌تواند به شرکت‌های میزبان کننده اینترنتی خود شکایت کند. در این صورت، شرکت‌های اینترنتی می‌توانند از روش “Notice-and-Takedown” استفاده کنند و محتوای مورد شکایت را حذف کنند. با این حال، در بسیاری از موارد، این روش می‌تواند به ازای محتوای مورد شکایت، محتوای دیگری نیز حذف شود که مورد شکایت نبوده است.

بخش 1202 از DMCA، به توزیع و فروش ادواتی که قصد دور زدن سیستم‌های محافظت از حقوق مالکیت فکری را دارند، مانع می‌شود. برای توزیع یا فروش این ادوات، باید مجوزی از کارکنان وزارتخانه‌ی امور د

ر حقوق مالکیت فکری دریافت شود. این بخش نیز استثنائاتی برای استفاده معقول از محتوای دیجیتال را شامل می‌شود، از جمله استفاده برای تحقیق، آموزش، انتقال اطلاعات، بازیابی اطلاعات، تحلیل و تجزیه و تحلیل اطلاعات، پشتیبان‌گیری و تعمیرات.

در کل، DMCA در ایالات متحده تلاش می‌کند تا حقوق مالکیت فکری را حفظ کند، در حالی که به کاربران اجازه می‌دهد که از محتوای دیجیتال دسترسی پیدا کنند و در برخی موارد از آن استفاده کنند. با این حال، DMCA نیز برای بسیاری از افراد و شرکت‌ها ابهاماتی ایجاد کرده است و انتقاداتی درباره‌ی آن وجود دارد.